Als christelijke theatermaker, schilder en kunstdocent hoor ik al ruim twintig jaar deze verhalen van opgebrande, teleurgestelde kunst studenten en kunstenaars. Daarom was ik ‘blij’ verrast dat er in het nieuws aandacht voor is. De misstanden gaan nl. niet alleen over grensoverschrijdend gedrag. De verhalen die ik hoor komen van christenen die naar een kunstacademie gingen en daar stuk liepen, omdat ze niet mogen doen wat hun eigen gedachten zijn. Studenten met een talent voor tekenen of schilderen mogen zeker niet au naturel schilderen want dat is uit den boze. In plaats daarvan mogen vaak abstract werken en platgetreden paden leren schilderen, zoals obscene dingen en hoe duisterder hoe beter. Ze moeten grensverleggend bezig zijn en als ze dat niet willen, krijgen ze een onvoldoende of kunnen ze soms niet afstuderen. Dit gebeurt al vele jaren op schilderacademiën, dansacademiën en theaterscholen. Manipulatie en druk vanuit de docenten zijn hier de gewoonte geworden waarbij de leerling vaak afhaakt of bijdraait tegen zijn wil in. Ook hoorde ik dat studenten aangemoedigd werden om wiet te nemen om inspiratie te krijgen. Alsof er anders geen inspiratie mogelijk zou zijn. Een van de meest genoemde uitspraken die ik hoorde van studenten was ‘dat ze hun passie voor de kunstvorm kwijt waren geraakt’.
Tekst: Carla Veldhuis
Mijn man en ik besloten kunstenaars te gaan bemoedigen en hielden informele meetings bij ons thuis. Dit liep a; snel vol. Eens spraken we twee meiden van de theateracademie die niet mochten afstuderen omdat ze niet wilden vloeken en niet naakt wilden spelen. Ze werden gepest door docenten en stelselmatig afgebrand over hun werk, (Ik bedoel hiermee natuurlijk niet dat christenen overal een kruis op hoeven te schilderen en een coltrui tot onder hun kin aan moeten!) Het is niet ok dat een student pas een voldoende haalt, als hij/zij voldoet aan de grillen van een docent. Het is een enorm gebrekkige visie dat alleen een beperkt aantal stijlen worden gewaardeerd als goede kunst.
In de loop van mijn werk als theatermaker, schilder en docent ben ik ontzettend veel getalenteerde ex-studenten tegengekomen die hun vaardigheden niet meer gebruiken. Ze zijn vaak over hun grenzen gegaan en vervolgens in een burn out terecht gekomen en hun vak en zelfs zichzelf gaan haten, omdat ze hun grenzen niet hadden gerespecteerd, en niet staan konden blijven in de opleiding. In mijn ogen is het een groot verlies, van misschien wel een hele generatie christen kunstenaars.
Ik ben blij dat het aan het licht is gekomen dat er zulke misstanden zijn in de kunstopleidingen. Ik hoor die verhalen dus al jaren specifiek van christen studenten, maar kennelijk zijn het nu zulke grote aantallen van studenten die hieronder lijden, dat het nu in het nieuws is gekomen.
De meeste leerlingen die trouw aan zichzelf willen blijven en toch goed opgeleid willen worden, wijken uit naar België of naar een enkele goed aangeschreven kunstacademie.
In buitenlandse kunstacademiën hoor ik deze hang naar grensoverschrijdende onderwerpen en gedrag veel minder. Her worden nog de oude meesters gewaardeerd en oude ambachtelijke technieken geleerd.
Ik herinner me een eindvoorstelling met een kamer vol penissen en schilderijen over doodskoppen en andere angstaanjagende werken, in mijn ogen waren het uitgekauwde thema’s zonder verbinding. Ik realiseer me goed dat ik generaliserend schrijf nu, en dat smaken verschillen. Maar dat kunst te maken moet hebben met grenzen over schrijden, abstract moet zijn en vooral niet gewoon erg mooi mag zijn, is wat mij betreft passé. Deze filosofie van de Nederlandse kunstacademiën schiet tekort, maar is ook te smal en werkt creativiteit vernietigend.
Deze, in onze ogen, duistere kanten van de kunstcultuur is één van de redenen geweest om de I AM arts & discipelshipschool te beginnen. Samen met een groep gepassioneerde professionele collega’s werkten we 5 jaar aan de visie van deze fulltime school. We willen we christelijke jongeren, jongvolwassenen opleiden in een van de 3 hoofdrichtingen dans, theater en beeldende kunst. Daarbij willen we hen helpen om sterker in hun identiteit/geloof te staan, zullen we hen persoonlijk coachen in hun unieke gaven en organiseren we sociaal-maatschappelijke projecten waarbinnen ze hun talenten kunnen oefenen.
Kunst heeft enorme zeggingskracht en ook puurheid en schoonheid creëren heeft impact in deze tijd. Dit kan prima kan bestaan naast het creëren van choquerend, prikkelend kunstwerk, zonder dat het over gezonde grenzen hoeft te gaan om een excellente boodschap af te leveren.
Onze hersenen zijn prima in staat om schoonheid honderd procent te accepteren ook al is de wereld niet meer puur. Wij vinden dit juist originaliteit en schoonheid een belangrijke en wezenlijke pijler voor de kunsten,
Creativiteit is een belangrijke taal in onze samenleving en heeft enorme zeggingskracht. We geloven dat het tijd is dat in het lichaam van Christus de creativiteit weer oppakt en in excellence uitdraagt.
Met I AM willen we zowel schoonheid als prikkelende ‘out of the box kunst’ maken. We geloven dat dit juist vandaag hard nodig is omdat er schoonheid in deze maatschappij ontbreekt, en er al genoeg lelijkheid te zien is. We zijn geïnspireerd om kunst te maken in allerlei disciplines en in een breed scala stijlen, en vinden meer dan genoeg inspiratie in het christelijke gedachtegoed. Het is onze ervaring als kunstenaars en docenten van I AM arts school dat mensen massaal naar ons toe komen om ons te bevragen over ons werk, omdat kunst spreekt.
De I AM arts & discipelshipschool start in januari 2022. Deze full time school van 6 maanden is voor jongeren, en hebben tegelijkertijd een parttime school voor volwassenen.
Carla Veldhuis
Artistiek leider I AM
Artistiek Leider Arts Alive
Meer info www.ia-movement.eu