Voorganger en ondernemer Gertjan Goldschmeding ontdekte in 2018 de enorme kracht van ‘meditatie’. Terwijl hij lange tijd fysiek en mentale klachten had, verdween dit door Bijbel mediterend te lezen. Ik dacht: “Waarom spreekt niemand hierover, joh? In de Bijbel is meditatie een heel vanzelfsprekend iets.” In dit artikel vertelt hij over het belang van meditatie en de app ‘BeStill’, die nu op #9 staat is binnengekomen bij iTunes in Nederland.
Goldschmeding vertelt hoe het idee van ‘meditatie’ bij hem begon. “Je moet weten dat wij in onze kerk ‘Life Connexxion’ liefst dertien jaar geen groei zagen. Ik zei vaak tegen God: ‘Waar doe ik het nog voor?’ Ik wilde stoppen, maar God wilde dat ik doorging.”
“Ook zakelijk beleefde ik veel tegenslag en uiteindelijk kwam ik in een burn-out terecht. Ik ben een man van geloof en ik lees het woord veel en neem ook tijd voor gebed. Maar het kon deze tegenspoed niet verhoeden.”
“Totdat het kwartje viel: als je je hersenen vooral intellectueel gebruikt, is dat niet de houding waarbij je hart ontvankelijk is.”
“Zowel fysiek als mentaal nam de druk toe in 2018. Ik sliep weinig, had druk op mijn borst en mijn ogen en kon bij het werken na een half uur niet meer helder nadenken. Ik had ook erg weinig energie.”
Alfa-staat
“Omdat ik geleerd had om vanuit wijsheid te ondernemen, kon ik in een paar uur per week mijn bedrijven draaiend houden. Dat was toch wel een wonder. Maar ik ging wel op een zoektocht: wat is hier aan de hand?” Goldschmeding wist wel dat hij erg wetenschappelijk ingesteld was. Hij is opgeleid als ingenieur op het gebied van biologie, scheikunde en natuurkunde.
“Ik doe alles intellectueel, met mijn verstand. Totdat het kwartje viel: als je je hersenen vooral intellectueel gebruikt, is dat niet de houding waarbij je hart ontvankelijk is. Wist je dat kinderen in de eerste zes jaar van hun leven vooral in ‘alfa-staat’ zijn? Dat is vanuit je hart.”
Ook Jezus leefde voor een belangrijk deel zo, merkte Gertjan. “Jezus wandelde met zijn discipelen, dan ben je ook in de alfa-modus. In onze maatschappij worden onze hersenen zo ongekend belast, maar ze zijn vaak niet in de ontvangende modus.”
Omslag
Gertjan vertelt hoe hij hier een omslag in ging maken. “Ik heb twee teksten genomen en ben daar letterlijk mee op de bank gaan zitten. Dus in plaats van een tekst helemaal intellectueel te ontrafelen, ging ik mijn hart ermee voeden. Ik was in de rust en dacht na over de tekst: ‘Komt tot Mij allen die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven.’ Terwijl ik daar over nadacht, merkte ik dat alle klachten ineens weg waren. De spanningen waren er niet meer.
“Soms denk ik: “Waarom vertelt niemand dit? Het is zo simpel en er is een enorme vraag naar.”
Soms denk ik: “Waarom vertelt niemand dit? Het is zo simpel en er is een enorme vraag naar. Daarom is New Age zo populair. We zijn in onze tijd overprikkeld. Echter denken we bij alles rondom meditatie: ‘Is dat niet boeddhistisch?’ Door de intellectuele benadering van de Bijbel zijn we de ervaring kwijtgeraakt.”
Gertjan is een pastor in een evangelische kerk, dus het moet interessant klinken dat juist hij spreekt over de ervaring die verloren is gegaan. Er is toch genoeg beleving in deze kerken? “Ja, maar je hebt ervaring met de Geest en met het Woord van God. Bij de schepping waren zowel de Geest als het Woord aanwezig.”
“Natuurlijk werden mensen aangeraakt door God en dat is heilzaam. Maar vaak niet bekrachtigend. Het grote misverstand is dat we in de evangelische kerk veel dingen snappen met het hoofd, maar er niet door bekrachtigd worden. Dat kan alleen als je het woord ‘eet’. Natuurlijk komt er wel iets van het woord binnen, maar is dat op de wijze dat je het eet?”
Drie fases
Bijbels mediteren: hoe doe je dat precies? Gertjan noemt drie cruciale fases. Hij somt ze op
1. In de rust komen
2. Intimiteit met God
3. Gods woord het werk laten doen.
“Deze drie fases zijn allemaal belangrijk. Je kunt er geen een overslaan. Je kunt niet intiem met God zijn zonder het Woord, en een voorwaarde is dat je in de rust bent. Ik durf het zo extreem te zeggen: waar rust is, daar is God.”
“Je ziet dat dit ook belangrijk is bij de Joden. Mensen bij de klaagmuur zijn in een bepaalde rust en ze zijn in zichzelf gekeerd. Je zegt hiermee: ‘Ik neem de tijd om in de rust te zijn.’ Vervolgens mediteer je op hoeveel God van je houdt en richt je je op Hem. Als je daar bent, dan ben je in de positie om het Woord in je te laten komen. Het wordt deel van je. Dan zeg je: ‘Als ik zwak ben, ben ik sterk’, maar het is geen kennis meer, het glijdt naar binnen. Op dat moment is het geplant.”
“Een valkuil is dat je te snel naar stap drie – het mediteren – wilt gaan. Je moet namelijk eerst wel door de voorhoven heen, voordat je in het heilige der heilige bent.”
Gestolen
Goldschmeding merkt dat meditatie is ‘gestolen’ van de christenen. “Die hebben diepe Bijbelse waarheden overgenomen. Het rusten en je geliefd voelen, is zo belangrijk. Maar zij zeggen: ‘Ervaar de oneindige intelligentie’, of ‘weet dat het universum van je houdt’. Dan denk ik: waar gaat dit over?”
“Maar als je weet dat je in Christus bent en Jezus van je houdt, dan kom je in een soort ‘mindfullness’, alleen op de manier waarop God het bedoeld heeft.”
“Als je op het woord kauwt, dan glijdt het naar binnen.”
“Als je op het woord kauwt, dan glijdt het naar binnen. Dat zie je ook bij predikers uit de jaren zestig en zeventig, ik heb daar veel gevonden over meditatie.”
Buffet
Gertjan geeft nog een extra tip, hoe je dit in de praktijk doet. “Als je vanuit meditatie de Bijbel leest, is het alsof je langs een buffet loopt. Je ziet veel lekker eten, maar je moet alsnog wel zorgen dat je eet. Pas als je iets pakt en je eet het, dan versterkt het je hart.”
“Dan wordt Psalm 1 werkelijkheid, dat wanneer je het woord dag en nacht overpeinst, dat je dán bent als een boom geplant aan waterstromen. Je kunt beter een tekst pakken en daar een kwartier mee op de bank zitten, dan een heel bijbelleesrooster afvinken waar je snel doorheen bent gegaan.”
“Soms heb ik ook weleens een tekst waarbij ik denk: ‘Ik zou een leukere tekst willen’, maar dan besluit ik daar toch bij te blijven.”
Dorens en distels
De rust en de intimiteit zijn onmisbaar bij het lezen van de Bijbel, herhaalt Gertjan. “We leven in een extreem gestreste samenleving. Je zou onze samenleving op basis van Markus 4:19 kunnen zien als een grond met dorens en distels. Dus het Woord komt zo moeilijk in ons hart!”
“Veel mensen die zen-meditaties doen, doen het omdat ze honger hebben naar het echte.”
De app ‘BeStill’ heeft diverse meditaties. Zowel slaapmeditaties, als meditaties voor mensen die nog geen christen zijn, als mensen die ernstig ziek zijn. “Mijn dochter doet de slaapmeditatie als ze niet kan slapen. Het geeft Bijbelse handvatten om je zorgen los te laten en klaar te zijn voor de nacht.”
“We hebben ook een variant voor niet-christenen, die in de eerste sessies niet over Jezus gaat. Maar aan het eind krijg je de mogelijkheid om je leven aan Jezus te geven. Laatst nog hoorde ik van een moslim die helemaal warm werd, hij vroeg: wat is er aan de hand? Nu heeft hij Jezus aangenomen en volgt hij onze diensten.” Uiteindelijk wil Gertjan de meditaties ook beschikbaar maken in vliegtuigen en op andere openbare plekken.
“Veel mensen die zen-meditaties doen, doen het omdat ze honger hebben naar het echte. Maar tegelijkertijd voelen velen: dit is het niet helemaal. We hopen deze mensen te bereiken.”
Zondag hebben we namelijk een Live Celebration. Daarin sluiten we feestelijk een week met een meditatie-journey die we zijn doorlopen met een enorme groep mensen af. Ook super geschikt voor iedereen die niet mee heeft gedaan uiteraard. Daarvoor is iedereen uitgenodigd! Registratie kan via deze link.