Toen de SGP tegen de invoering en verlenging van de avondklok stemde, was één van de hoofdbezwaren dat de avondklok momenteel een ondeugdelijke juridische basis heeft. Het kabinet en een Kamermeerderheid stapten daar vrij gemakkelijk overheen. Nu de rechter dinsdag bepaalde dat de juridische basis onder de avondklok onvoldoende was, kreeg Van der Staaij veel credits voor zijn staatsrechtelijke bijdrage.
Politiek commentator van de Telegraaf, Wouter de Winther, gaat erop in. “Hoewel het kabinet nu juridische trucjes verzint om de avondklok te behouden, was de uitspraak van de rechter een enorme dreun voor het kabinet. En ook voor het aanzien van de Tweede Kamer.”
“VVD’er Klaas Dijkhof had maar 35 seconden nodig om voor de verlenging van de avondklok te stemmen. Ook D66 zag niet de noodzaak om kritische vragen te stellen.”
Van der Staaij
Van der Staaij had desondanks wel een sterke bijdrage, vond De Winther. “Hij vroeg vanaf het begin: is dit wel gedegen werk? Hij vond dat de Kamer veel te weinig onderzoek deed.”
“Over zijn goede bijdrage werd direct heengewalst. Maar men beseft nu nog meer in het kabinet, dat het altijd verstandig is om de oraties van Van der Staaij wel serieus te nemen. Want ze snijden altijd wel hout. Hadden ze dat maar gedaan!”
Avondklok
De SGP vindt dat de avondklok van tafel moet, herhalen ze in een persbericht.” Een avondklok is een zeer verregaande inperking van een aantal grondrechten die vastliggen in onder meer de Grondwet en Europese verdragen. Het gaat daarbij om een aantal wezenlijke vrijheden als de persoonlijke levenssfeer, de bewegingsvrijheid of de vrijheid van vereniging en vergadering.”
“De avondklok is de meest ingrijpende maatregel die na 1945 voor heel Nederland is genomen. Voor zo’n uitzonderlijke maatregel moet dan ook een heldere en deugdelijke staatsrechtelijke wettelijke basis zijn waarbij zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer zich moeten kunnen uitspreken. Het kabinet heeft zich beroepen op de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag (Wbbbg). Deze wet is bedoeld voor rampen en grootschalige crises waarbij de democratie tijdelijk buiten werking wordt gesteld omdat er sprake is van een acute noodsituatie. De wet noemt dat een ‘spoedeisend belang’.”
Spoedeisend belang
De invoering van de avondklok kent geen ‘spoedeisend belang’ zoals bedoeld in deze wet, zegt de partij. “Er werd namelijk al weken gespeculeerd over de invoering van de avondklok, en ook de Tweede Kamer kreeg de mogelijkheid hierover te debatteren. Daarom is de Wbbbg een verkeerd middel om een avondklok in te stellen. De SGP heeft dit van meet af aan benadrukt. Dat de rechtbank dit nu bevestigt is dan ook geen verrassing.”