Als samenwerkingsverband van 19 lidkerken en associés heeft de Raad van Kerken in overleg met zijn beraad- en werkgroepen een brief verzonden aan de informateur. “Op dit moment is nog nauwelijks te overzien hoe groot de blijvende effecten van de pandemie in ons land en wereldwijd zijn, maar zeker is dat er alom wordt uitgekeken naar een nieuw begin, een nieuwe start voorbij corona”, zo schrijft de Raad.
Volgens de Raad van Kerken zijn er zes punten die essentieel zijn voor een volgend kabinet. Dit gaat over sociaal-economische punten. Medisch-ethische standpunten of godsdienstvrijheid blijven buiten beschouwing.
De Raad adviseert:
- Herstelplan meer dan economie
Het is zeer de vraag of wij in de toekomst wel op dezelfde voet door kunnen gaan en derhalve of we in die zin terug kunnen keren naar het oude normaal. In toenemende mate veroorzaakt het economisch bestel wereldwijd, en ook in Nederland, ongelijkheid tussen rijk en arm. Tevens worden de negatieve effecten van ons economische bestel op de natuur steeds meer duidelijk. Het herstel van de economie vraagt om heroriëntatie. De Raad pleit dan ook voor een herstelplan dat zich oriënteert op duurzaamheid en menselijke waardigheid, concreet in fundamentele waarden zoals verantwoordelijkheid jegens een volgende generatie en het milieu en de natuur – in ons vocabulaire de schepping -, solidariteit, rechtvaardigheid, kansengelijkheid en perspectief voor de meest kwetsbaren in onze samenleving.
- Mens en klimaat
De regering staat voor de opgave de beleidslijnen uit te werken voor de transities op het gebied van de energie, de agrarische sector en de industrie. Het klimaatakkoord van Parijs van 2015 heeft hiervoor al lijnen uitgezet. Nederland heeft in het verlengde daarvan een eigen klimaatwet waarin de doelen voor 2030 zijn vastgelegd. Vanuit de samenleving, met name vanuit de natuur- en milieubeweging, klinkt de oproep tot een aanscherping van deze doelstellingen, omdat anders de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs niet worden gehaald. De ontwikkeling naar een duurzame, circulaire, inclusieve en groene economie vraagt om fundamentele veranderingen in de wijze van produceren en consumeren en heeft onvermijdelijk consequenties voor de visie op de mens. Daarover zal in de komende jaren gesproken moeten worden. Kerken, godsdiensten, levensbeschouwingen kunnen daartoe bouwstenen aandragen en willen graag betrokken worden bij het nadenken over de toekomst
- Maak wonen voor iedereen mogelijk
De huizenprijzen blijven stijgen. Vermogen rendeert, maar voor starters en mensen die minder dan modaal verdienen wordt het steeds moeilijker een betaalbare woning te vinden. Wonen is een elementaire levensbehoefte. De huidige ontwikkeling werkt een steeds grotere ongelijkheid in de hand en is slecht voor de sociale samenhang en verbondenheid in de samenleving. Wij verwachten van de komende regering dat zij wonen ook voor mensen met een inkomen beneden modaal mogelijk te maken. Daarnaast maakt de Raad zich ernstig zorgen over de grote groep van 40.000 daklozen die Nederland inmiddels telt.
- Omgang met vluchtelingen is een zaak van beschaving
De Raad van Kerken zet zich al jarenlang in voor een ruimhartig asiel- en vluchtelingenbeleid. De laatste jaren hebben we kunnen vaststellen dat het Nederlandse beleid net als in omringende landen steeds stringenter is geworden. De wijze waarop een land met vluchtelingen en vreemdelingen omgaat, is een belangrijke maatstaf voor humaniteit en beschaving. De vlucht van mensen naar Europa vanwege oorlogen, armoede, rampen zal in de komende jaren niet stoppen. De Raad pleit voor een ruimhartig en rechtvaardig asiel- en vluchtelingenbeleid gericht op integratie en participatie; afzien van zowel de strafbaarstelling van illegaliteit als de strafbaarstelling van het bieden van hulp aan ongedocumenteerden; verbetering en versnelling van de asielprocedure, ook voor bekeerlingen.
- Vrede en mensenrechten
Er is een nieuwe wapenwedloop gaande waarin ook ons land partij is. De enorme bedragen die aan militaire beveiliging worden uitgegeven staan in schril contrast tot de bescheiden bijdragen ten behoeve van ontwikkelingssamenwerking in het algemeen en internationale solidariteit in de bestrijding van de covid-19-pandemie in het bijzonder. De Raad roept de Regering op bij de komende toetsingsconferentie van het NPT-verdrag door de VN in augustus 2021 een krachtig pleidooi te houden voor het nakomen van artikel VI van het non-proliferatieverdrag; en tot het tekenen van het Verdrag voor een Verbod op Kernwapens (TPNW).
- De menselijke maat in het bestuur
Sinds de toeslagenaffaire klinkt de roep om het herstel van de menselijke maat steeds sterker. Wat verstaan wij onder de menselijke maat en wat is er nodig opdat in het bestuur en de uitvoeringsinstellingen van de overheid de menselijke maat recht gedaan wordt, mensen gezien en gerespecteerd worden in hun concrete vragen en noden? Het besef van en respect voor menselijke waardigheid die iedere mens toekomt dient uitgangspunt te zijn voor openbaar bestuur. Religies en levensbeschouwelijke tradities hebben op dit terrein veel ervaring en kunnen behulpzaam zijn.
