Als ouder wil je je kind zo goed mogelijk opvoeden, maar wat is eigenlijk de juiste manier? Volgens Stephen van der Leij begint opvoeden met gezond vaderschap. Hij schreef er ook een boek over: Daddycation, een boek over toegewijd vader zijn. We spreken met Stephen over vaderschap en mannelijkheid. In dit interview geeft hij ons een kijkje in zijn gezinsleven en huwelijk. “Je zit niet als een hondje aan de lijn van je vrouw, wees een man met visie.”
Hoe ben je er op gekomen om een boek over vaderschap te schrijven?
“Een goede vriend moedigde mij aan om mijn idee om een boek te schrijven in praktijk te brengen. Toen ik voor het eerst vader werd, begon ik na te denken over mijn eigen jeugd en ik realiseerde me dat ik mensen met mijn proces kon helpen.”
Tijdens het schrijven van het boek, ging het niet goed met de gezondheid van Stephen’s vader. Op zijn ziekbed hebben ze de mooiste gesprekken gehad. “Voor een groot deel van mijn leven nam ik mijn vader kwalijk dat hij dingen niet goed had gedaan. Ik had bijvoorbeeld wel wat vaker van mijn vader willen horen dat hij trots op me was.” Stephens vader groeide op in de oorlog en het leven overkwam hem, hij had dingen gemist die hij zelf ook niet kon geven. Hij deed gewoon wat hij dacht dat hij moest doen.
In zijn eigen leven wil Stephen meer regie nemen als vader en spoort andere mannen aan om hetzelfde te doen: ‘ Stappenplannen kan ik niet geven, want iedereen heeft een ander startpunt, maar je kan wel in actie komen.’ Hij ziet dat veel mannen het lastig vinden om te horen dat ze iets niet goed doen, dit wakkert hun onzekerheid aan.
Hoe omschrijf je mannelijkheid?
“Mannelijkheid is het staan voor waar je echt voor wilt gaan, een leven vanuit visie. Het nemen van leiderschap in je eigen leven, maar ook in de levens van de mensen die aan je zijn toevertrouwd.” Bovendien is het volgens Stephen belangrijk om goed te communiceren en om kwetsbaar te zijn. Kwetsbaarheid is iets anders dan slachtoffer zijn, het helpt je om proactief te leiden. “Veel mannen zijn dit proactieve leiderschap verloren.”
Vooral in de kerk vindt Stephan nog veel dogma wat betreft vaderschap. Bij niet-christelijke vrienden merkt hij een duidelijke ommekeer bij het krijgen van een kindje. “Ik zie dat vaders die voorheen veel op stap gingen en voor zichzelf leefden enthousiast zijn over het ouderschap en hun kinderen op de eerste plek zetten”. Bij kerkelijke mensen ziet hij nog een soort oude patriarchale hiërarchie: De man is de kostwinner, de vrouw zorgt thuis voor de kinderen. Stephen gelooft dat mannen hun plek meer mogen innemen.
‘Je zit niet als een hondje aan de lijn, wees een man met visie‘
Vaak ziet Stephen dat christelijke mannen hun vrouw de schuld geven van de gang van zaken binnen hun relatie en het gezin. Stephen, die zelf een excentrieke kledingstijl heeft ziet dat bijvoorbeeld terug in de uiterlijke verzorging van christelijke mannen. Bij de vraag: ‘Hey, heb je een nieuwe broek?’ Zul je vaak te horen krijgen dat die uitgekozen is door zijn echtgenote. Ook hierin mist er volgend Stephen een stukje visie en leiderschap: “Je mag er best wel een beetje moeite voor doen om er goed uit te zien voor je vrouw, niet alleen andersom.”
Als Stephen en zijn vrouw gaan winkelen, kiest hij ook wel eens dingen uit die zijn vrouw niet mooi vindt. Dit levert geen strijd op: “Mijn vrouw houdt van wie ik ben en dat geeft de veiligheid om mezelf te zijn.” Voor de mannen die vaak zeggen dat ze niets mogen van hun vrouw, heeft Stephen het volgende advies voor je: “Je zit niet als een hondje aan de lijn, wees een man met visie. Het is belangrijk om elkaar te accepteren en om stevig in je eigen identiteit te staan.”
Geestelijk opvoeden doe je samen
Als vader mag je volgens Stephen een actieve rol opnemen in je gezin. “Ik vind het belangrijk om bij de uitvoeringen of wedstrijden van mijn kinderen te zijn. Voor de content hoef ik er niet altijd heen, maar ik wil er gewoon zijn. Dit vereist ook moed tegenover je werkgever, om bijvoorbeeld vrij te vragen. Maar het wordt juist gewaardeerd. We zijn bang om als soft te worden gezien als je voor je gezin gaat, maar eigenlijk vind ik dat je juist ballen hebt als je voor je gezin kiest.”
In de bijbel lezen we dat de man de priester is van het gezin, maar toch zien we dat het vaak de vrouwen zijn die zorgen voor de geestelijke opvoeding, zoals bijvoorbeeld het leiden van de zondagsschool. Volgens Stephen betekend priesterschap juist het aanwezig zijn en het voorlopen in het geloof. “Als ik de Bijbel lees, zie ik zowel in het Oude als het Nieuwe Testament hoe belangrijk vaderschap is. Jezus had het altijd over zijn Vader. Priesterschap gaat over het in contact brengen van mensen met God en dat is juist belangrijk om te doen voor je eigen kinderen.”
Gezond vaderschap hoe doe je dat?
“Het is voor mij erg belangrijk om me te omringen met goede mensen. Ik zie dat de gesprekken met andere mannen me verder helpen veranderen.’ Kwetsbaarheid en eerlijkheid zijn belangrijke factoren in de vriendschappen van Stephen, die volgens hem het beste werken in een veilige omgeving.
Het fundament van gezond vaderschap zit voor Stephen in zijn geloof. In het verhaal van de verloren zoon ziet hij het karakter van de Vader: “De kleine fouten die mijn kinderen maken staan niet in verhouding tot de fouten die ikzelf in mijn leven heb gemaakt. Ik vind het belangrijk om eerst connectie te maken met mijn kinderen.” Het is voor Stephen een voorrecht dat zijn kinderen volgen. “Jezus werd constant omringd door mensen die Hem nodig hadden, toch had Hij elke keer weer compassie voor de mensen.”
Het is belangrijk om te realiseren dat je kinderen zien hoe jij je leven leeft, vind Stephen. Hij ziet de vruchten van open en liefdevol communiceren: “Als ik een conflict heb met mijn vrouw waar de kinderen bij zijn, dan zorgen we dat we het ook weer goed maken waar ze bij zijn.” Stephens kinderen nemen dit over, zonder dat ze dit letterlijk hebben aangeleerd.
Je nieuwe boek, waar gaat het over?
Stephen’s nieuwe boek is een allegorisch geschreven boek over de drie eenheid. Het is een ‘choose your own adventure’ boek, waar altijd uitkomt bij het punt waar God op je wacht. Het is een avontuur om aan te gaan met je kinderen, maar het belangrijkste is: ben jij erbij?’ Achterin het boek staan vragen en aanwijzingen voor ouders. Vanaf 18 oktober ligt het in de boekhandel.