Nu ik begin met schrijven, zijn er verschillende gedachten in mijn hoofd. Ook is er de afgelopen dagen veel gebeurd. Sommige dingen zijn te groot om over te schrijven. Andere dingen zijn heel persoonlijk en daardoor minder geschikt om te delen.
Daarnet liep ik een rondje met Josh, onze oudste van achttien. Het wandelen was een prachtig vader-zoon moment. We spraken over veel dingen. Dingen waar een verhaal in zit. Dingen die ik mocht delen, uit wat ik zelf geleerd heb. Maar is dit het onderwerp van vandaag? Ik weet het niet. Het onderwerp is nog onbekend.
Eigenwijs
Onbekend betekent dat je iets niet weet of niet kent. Ik ben opgegroeid met en vanuit de overtuiging dat we veel wisten. Mijn geloofsopvoeding was doordrongen van Bijbelkennis. En echt, als kennis het criterium was om in de hemel te komen, dan zit ik later vooraan. Inmiddels weet ik beter. Inmiddels weet ik, dat des te meer ik weet, ik nog meer niet weet.
Stel je kennis eens voor als een cirkel. Alles rondom die cirkel, alles wat grenst aan de rand, aan de buitenkant van de cirkel, is datgene wat je nog niet weet. Op het moment dat mijn kennis vermeerdert, wordt mijn cirkel groter. Op het moment dat mijn kennis toeneemt en de cirkel groter wordt, wordt het gebied rondom mijn cirkel ook groter. De omtrek van mijn cirkel neemt toe, waardoor zichtbaar wordt dat ik nog meer níet weet.
Dit mocht ik de afgelopen jaren leren. Des te meer ik leer, des te minder ik weet. Daarin mocht ik ook leren, dat alleen weten en kennen mij niet verder brengt. De kennis gericht en in liefde toepassen heeft veel meer waarde. Kennis alleen maakt eigenwijs. Paulus wist dat. Als één iemand veel kennis bezat en veel dingen wist, dan was Paulus dat. Toch schrijft hij dit – 1 Korinthiërs 8:1b HTB:
‘… Maar van weten alleen wordt u eigenwijs. De liefde van God maakt u wijs.’
Liz, onze jongste zit hier bij mij aan tafel. Ze leest. Ze vraagt: ‘Papa, vroeger zeiden de profeten: ‘Zo zegt de Heer!’ Is dat nu niet meer zo?’ Dit sluit eigenlijk aan op hetzelfde onderwerp. Als een profeet iets weet – doordat God tegen hem gesproken heeft – dan maakt het heel veel uit, hoe hij het vervolgens toepast. Brengt hij het in liefde? Doet hij dat uit verbinding? Dan heeft zijn boodschap veel meer kracht, dan als dezelfde boodschap dwingend wordt uitgesproken.
De liefde van God maakt wijs. Liefde sticht, zegt een andere vertaling. Stichten betekent dat er iets ontstaat, dat er een fundament wordt gelegd, waarop verder gebouwd kan worden. Kennis alleen verbindt niet. Liefde verbindt en maakt nieuwe dingen mogelijk.
Hoogmoedig
Dit doet me opnieuw denken aan het gesprek dat ik daarnet met Josh had. We spraken open over wat ons bezighoudt en met welke vragen we rondlopen. We kwamen tot de conclusie, dat veel dingen een zoektocht zijn. Dat we niet alles op voorhand weten, dat veel dingen nog onbekend zijn en dat we God, dat we Jezus mogen vragen voor duidelijkheid.
Jezus wil duidelijkheid geven. Dat doet Hij op de manier – zoals Paulus omschreef. De liefde van God, de liefde van Jezus maakt wijs. Jezus maakt het gericht toepassen van kennis mogelijk. Daarin is Jezus ons mooiste voorbeeld. Lees de evangeliën en let vooral op de manier hoe Jezus te werk ging.
Jezus verbond zich met Zijn leerlingen. Hij zocht verbinding met de mensen, die Hij tegenkwam. Toch sprak Hij veel woorden van kennis. Hij die de Waarheid is, sprak vanuit waarheid. Maar niet zoals wij mensen zeggen: ‘Ik zal hem of haar ‘es even de waarheid vertellen!’ Jezus had kennis, want Hij was dé Waarheid. Zijn kennis deelde Hij in liefde. Hij zocht verbinding, maar dwong niets af.
Dit schrijvende maakt dat ik nadenk over hoe ik spreek en schrijf. Hoe deel ik met anderen, wat ik gekregen heb? Deel ik alleen kennis en/of spreek ik als “een oude profeet”? Inmiddels weet ik, dat alles wat ik weet of deel, ook zelf heb ontvangen. Er is niets van mezelf bij. Het is zoals diezelfde Paulus het aan diezelfde Korinthiërs schrijft – 1 Korinthiërs 4:7 HTB:
‘Wat maakt u beter dan een ander? U heeft toch niets van uzelf? Alles wat u hebt, hebt u gekregen. Waar beroemt u zich dan op?’
De Korinthiërs waren trots op hun geestelijke bezit. Ze meenden verder te zijn dan anderen. Zij waren hoogmoedig. Paulus hoopte dat ze iets bescheidener zouden worden. Mijn geloofsopvoeding was hoogmoedig. Ja, deze was doordrongen van Bijbelkennis. Maar het maakte ons, het maakte mij eigenwijs en opgeblazen. Ik was niet beter dan de Farizeeërs in de tijd van Jezus. Zij die meenden meer te zijn, dan de mensen om hen heen. Jezus sprak hierover in een gelijkenis; je kunt dit lezen in Lukas 18:9-15.
Neerbuigend
Het toepassen van wat ik wist, mocht veranderen. Ik mag mezelf telkens onderzoeken – en dat doe ik graag: is mijn houding nederig of hoogmoedig? Ben ik wijs of eigenwijs? Spreek ik uit kennis of uit verbinding?
Eén van de Bijbelse voorbeelden waaraan ik moet denken is Mozes. Mozes’ leerschool duurde veertig jaar. Veertig jaar hoedde hij de schapen van zijn schoonvader. Veertig jaar lang deed hij iets, wat volgens zijn opvoeding aan het hof van Farao laagwaardig en nietswaardig werk was. De Egyptenaren deden hier zeer neerbuigend over. Lees maar eens in Genesis 46:34.
De eerste veertig jaar was Mozes opgevoed als kroonprins. De tweede veertig jaar waren nodig om te leren toepassen, wat hij in de eerste veertig jaar had geleerd. En natuurlijk leerde God hem nog veel meer in die tweede veertig jaar! Op deze manier was zijn gezindheid zodanig veranderd, dat Mozes klaar was voor de grote taak, die God voor hem had.
Jezus Zelf is natuurlijk het mooiste en beste Voorbeeld. Ik kan zóveel leren van Jezus. Jezus die alle recht had om ‘uit de hoogte te doen’. Deed Hij dat? Nee. Integendeel. Lees maar eens wat Paulus daarover schreef – Filippenzen 2:5-8 HTB:
‘Blijf erop toezien dat uw innerlijke houding moet zijn zoals die van Christus Jezus, die, hoewel Hij de gestalte van God had, Zich niet heeft vastgeklampt aan zijn goddelijke rechten. Integendeel, Hij legde zijn grote macht en heerlijkheid af, nam de gestalte aan van een dienaar en werd een mens. Herkenbaar als mens, vernederde Hij Zich en gehoorzaamde tot het uiterste, zelfs tot in de dood aan het kruis.’
Dit is de Paulus, die alles wist, wat er te weten viel. Paulus die alles geleerd had, wat er te leren viel. Paulus die aan alle criteria voldeed, waar je menselijkerwijs aan kon voldoen. Hij wilde maar één ding: zijn als Jezus! Ik ben het met Paulus eens. Zo wil ik ook zijn. Zoals Jezus’ innerlijke houding, Zijn drijfveren, Zijn overtuiging en Zijn denkwijze waren… zó wil ik ook zijn!
Ja, ik wil mijn kennis vermeerderen, maar boven alles mijn liefde vergroten. Ik wil Hem meer en meer kennen en van Hem leren. En vanuit daar delen, spreken en schrijven.
Zegen!
Tim Meijer
Tim is man, vader, ondernemer, schrijver en spreker. Tim (1982) is getrouwd met Harmanna en vader van vier kinderen. Hij geeft samen met twee partners leiding aan drie bedrijven. Wekelijks deelt hij zijn gedachten en doet daarbij de Bijbel open. Op dit moment schrijft hij aan zijn eerste boek.